Formularz wyszukiwania zaawansowanego umożliwia precyzyjniejsze określenie zapytania niż to ma miejsce w wyszukiwaniu prostym, a tym samym wstępne zawężenie listy wyników. Możliwe jest wyszukiwanie określonych słów czy fraz w wybranych polach opisu bibliograficznego (np. Tytuł lub Autor), określenie zakresu daty wydania, języka czy typu publikacji. Aby utworzyć złożone wyszukiwanie, można posłużyć się kilkoma warunkami połączonymi operatorami logicznymi: I, LUB, NIE (Filtry wyszukiwania).
Tworzenie wyszukiwania zaawansowanego może zająć trochę czasu. Aby nie było konieczne ponowne definiowanie złożonego zapytania wyszukiwawczego, warto zachować wyszukiwanie – jest to możliwe tylko dla osób zalogowanych w katalogu. Po przywołaniu tak zachowanego wyszukiwania, można je modyfikować i ewentualnie ponownie zapisać.
Największą zaletą wyszukiwania zaawansowanego jest możliwość określenia, w których polach opisu bibliograficznego ma być wyszukiwany konkretny wyraz lub fraza.
Parametry określone w poniższym przykładzie pozwolą na wyszukanie w Katalogu Biblioteki Medycznej podręcznika do Interny, którego autorem lub redaktorem jest Szczeklik, wydanego w 2023 roku:
Wyszukiwanie zaawansowane działa najlepiej w zakresach: Katalog Biblioteki Medycznej i Katalog bibliotek UMK – dla tych zakresów metadane są najlepiej zdefiniowane, zwłaszcza w polach Autor i Tytuł.
Po przeprowadzeniu wyszukiwania zaawansowanego, panel automatycznie zwija się do skróconego paska, w którym nadal można modyfikować elementy filtra – zmienić pole wyszukiwania, poprawić frazę czy zmodyfikować operator tekstu. Używając strzałki w prawym górnym rogu, można przełączać się pomiędzy widokiem całego formularza i skróconego paska, a wybór (rozwinięty / zwinięty) pozostanie zapamiętany w kolejnych wyszukiwaniach.
Filtry wyszukiwania
Formularz pozwala na podanie maksymalnie 7 filtrów. Każda linia filtra składa się z selektora pola wyszukiwania (np. Tytuł, Autor, MeSH), operatora tekstu (np. „zaczyna się od”) oraz wyszukiwanego tekstu. Kolejne linie filtrów mogą być powiązane ze sobą operatorami logicznymi. Nie jest możliwe grupowanie filtrów, tak aby wpływać na kolejność działania operatorów logicznych – ich kolejność jest zawsze następująca: najwyższy priorytet ma operator NIE, potem I, a na końcu: LUB.
Aby w jeszcze większym stopniu wpływać na wyniki wyszukiwania zaawansowanego, w wyszukiwanym tekście każdego filtra można użyć operatorów logicznych, nawiasów i symboli wieloznacznych – analogicznie jak to ma miejsce w wyszukiwaniu prostym.
Dostępne są następujące operatory logiczne (pisane wielkimi literami):
- AND – umożliwia znalezienie wyników, które zawierają oba wyszukiwane słowa lub wyrażenia,
- OR – umożliwia znalezienie wyników, które zawierają co najmniej jedno z wyszukiwanych słów lub wyrażeń,
- NOT – umożliwia wykluczenie określonych słów lub wyrażeń z wyników.
i symbole wieloznaczne:
- ? – zastępuje dokładnie jeden znak np. wiedz? – uwzględni wszystkie 6-literowe wyrazy zaczynające się od „wiedz”: wiedza, wiedzą, wiedzy itp.
- * – zastępuje dowolną ilość znaków np. lecz* – uwzględni wszystkie wyrazy zaczynające się od „lecz”: leczenie, lecznictwo, lecz itp.
Poniższe wyszukiwanie zaawansowane znajdzie 2. i 3. tom atlasu anatomii, którego autorem jest Sobotta, w wydaniach z mianownictwem łacińskim:
W wynikach wyszukiwania wszystkie frazy, których użyje się w filtrach, zostaną podkreślone:
Jednym z pól opisu bibliograficznego, które można przeszukiwać, jest MeSH (wersja polska). Możliwość jego użycia docenią szczególnie osoby dobrze znające polską terminologię (deskryptory) z zakresu medycyny, nauk pokrewnych i organizacji ochrony zdrowia.
Dodatkowe kryteria
W prawej części formularza wyszukiwania zaawansowanego można podać dodatkowe kryteria:
- Typ dokumentu
- Język publikacji
- Data początkowa (wydania)
- Data końcowa (wydania)
Po zapoznaniu się z możliwościami zaawansowanego przeszukiwania katalogu biblioteki, proponujemy zaznajomienie się z zasadami filtrowania wyników.